Fotografije iz starog albuma - značaj i značenja (IV deo)
Fotografija: Učenice druge ženske Gimnazije
Tekst: Milena Gnjatović
Fotografije iz „školske klupe“
Još jedna grupa fotografija iz onih najstarijih albuma koje čuvam u porodičnoj riznici su one iz škole, odeljenske fotografije urađene na tvrđim kartonima i potpisane na poleđini od strane svih učenika, za uspomenu i dugo sećanje na dane provedene u školskoj klupi.Na osnovu njih saznajem koje su srednje škole moji preci pohađali, kako se menjala moda omladine u godinama posle Prvog svetskog rata kada Srbiju zahvata najjači do tad, period vesternizacije i modernizacije.
Interesantno je da je osmogodišnja ženska gimnazija u Beogradu nastala tek 1905. godine dok je 1912. izmenama zakona o srednjim školama u statusu programa izjednačena sa muškim školama. Moja baka pohađala je Drugu žensku gimnaziju, koja je svoju zgradu dobila tek 1933. godine u današnjoj zgradi ETŠ „Nikola Tesla“ u Ulici Kraljice Natalije, a odmah posle ove škole uspela da se zaposli u Ministarstvu finansija 1934. godine, dok je još studirala Filološki fakultet u Beogradu.
Gimnazijsko obrazovanje je u jugoslovenskoj državi posle 1918. godine smatrano najvažnijim uslovom za „činovničku službu“ i postizanje „društvenog prestiža“. Posle obaveznog pohađanja četiri razreda osnovne škole deca su mogla da nastave školovanje u višoj narodnoj ili produžnoj stručnoj školi (zanatskoj, trgovačkoj ili industrijskoj), da se upišu u učiteljsku ili građansku školu, ili da pohađaju gimnaziju, tada najvažniju školu za obrazovanje „budućih intelektualaca i državnih činovnika“, čiji je glavni cilj bilo masovno opismenjavanje stanovništva.
Treća muška realna Gimnazija
U državi u kojoj je gotovo polovina stanovnika bila nepismena i u kojoj je većina stanovništva egzistenciju obezbeđivala bavljenjem poljorivrednim delatnostima, osobe sa svedočanstvima o završenoj punoj (osmorazrednoj) gimnaziji srazmerno su lako nalazile poslove u državnoj administraciji.
Svakako još veću bliskost sa starim odeljenskim fotografijama pred još uvek postojećim zgradama u Beogradu u meni budi slika generacije odeljenja trećeg tri 1922. godine napravljena na ulazu u tadašnju Treću mušku realnu gimnaziju, a današnju Treću beogradsku gimnaziju koju sam i ja pohađala. Na ovoj fotografiji Adolf, bakin stariji brat, stoji na istim stepenicama sa svojim drugovima iz odeljenja na kojima sam i ja stajala za fotografisanje na kraju svake školske godine.
Zgrada ove gimnazije nalazi se u Njegoševoj ulici br. 15. Sagrađena je 1906. prema projektu arhitekata Dragutina Đorđevića i Dušana Živanovića, a radove je izveo preduzimač Vasa Tešić. Arhitektonski je oblikovana u stilu akademizma. Odmah po izgradnji, gimnazija je imala izuzetan značaj i kao pedagoška institucija i kao arhitektonski prostor organizovan po najmodernijim evropskim principima. Konzervatorsko-restauratorski radovi na objektu izvođeni 1970-71. i ponovo 1997. godine, kao i menjanje krova 2002. godine, omogućili su da zgrada moje gimnazije danas izgleda potpuno isto kao što je izgldala dok je mali Adolf bio njen učenik.
Sledi nastavak: Fotografije iz starog albuma - značaj i značenja (V deo)